Chúng tôi tìm đến tủ sách Lê Quý Đôn, thôn An Gia, được đặt ở nhà riêng ông Hoàng Hữu Hy, một thương binh năm nay đã bước sang tuổi 69. Tuổi đã cao, chân lại đi cà nhắc nhưng ông Hy rất mê “thư viện” bé nhỏ này. Tủ sách của ông Hy ngoài sự giúp đỡ của nhóm thiện nguyện, ông còn huy động các giáo viên, bà con trong làng quyên góp mỗi người một quyển sách. Chính vì thế mà tủ sách bé nhỏ đó ngày càng tăng lên. Từ 200 cuốn ban đầu, đến nay sau một năm đã lên đến hơn 600 cuốn.

“Mỗi lần thấy các cháu vào tủ sách tìm đọc là tui rất vui. Tui già cả rồi không làm được chi nữa, chỉ mong tủ sách này ngày càng có nhiều sách, các cháu thường lui tới tìm đọc và học thật giỏi, sau ni sống có ích cho xã hội” - ông Hy tâm sự.

Thư viện ở thôn Thạch Bình (thị trấn Sịa) được nhiều người biết đến bởi đây là một trong những thư viện ra đời sớm và hoạt động hiệu quả nhất. Ra đời cách đây bốn năm, với sự giúp đỡ của thư viện tỉnh và nhiều tổ chức khác, đến nay số đầu sách đã lên hơn 6.000 cuốn so với 200 cuốn lúc đầu.

Ngoài những tủ sách, thư viện lớn ở thị trấn Sịa, Quảng Điền còn có nhiều tủ sách, thư viện khác như: thư viện thôn An Thành (Quảng Thành), thư viện Hà Lạc (Quảng Lợi)...

Cần sự quan tâm, sẻ chia

Những tủ sách, thư viện ở làng quê là một mô hình mang lại nhiều hiệu quả thiết thực. Nó không chỉ là nơi để cho các em học sinh rèn luyện kiến thức ngoài nhà trường mà còn là chỗ để bà con nông dân tìm hiểu các loại sách về kỹ năng trồng trọt, chăn nuôi... và giúp ích trong cuộc sống hằng ngày.

Báo cáo của Hội Khuyến học huyện Quảng Điền năm học 2007-2008 cho biết: "Tổng số học sinh trên địa bàn huyện thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp năm 2008 là 634 em, cụ thể: Quảng Phú 100, Quảng Vinh 69, thị trấn Sịa 88, Quảng Phước 64, Quảng An 70, Quảng Thành 64, Quảng Công 46, Quảng Ngạn 50, Quảng Lợi 54, Quảng Thái 29 (riêng đơn vị Quảng Thọ chưa tổng hợp)".
 
Em Võ Đức Quang, lớp 12B1, Trường THPT Nguyễn Chí Thanh, Quảng Điền, nhanh nhảu: “Khi chưa có các tủ sách, thư viện thì những ngày nghỉ, ngày hè của tụi em thường là những buổi đá banh, tắm sông, tắm biển... Nhưng từ khi các tủ sách, thư viện ra đời, chúng em hay lui tới tìm sách đọc nhằm bổ trợ thêm kiến thức cho việc học”. Bác Chức, phụ huynh em Quang, tự hào nói: “Tui thấy từ khi các tủ sách, thư viện ra đời không chỉ con tui mà các cháu trong thôn cũng siêng học hẳn ra thay vì những cuộc đi chơi vô bổ như trước đây. Nhờ đọc sách nhiều ở các tủ sách, thư viện mà con tui đứa đầu đậu ĐH và đang là sinh viên năm thứ 2 ở Huế”.

Các tủ sách, thư viện ở huyện Quảng Điền ra đời và hoạt động mang lại nhiều hiệu quả như vậy, nhưng cũng có nhiều tủ sách đang đứng trước nguy cơ phải đóng cửa. Bởi số lượng và nhu cầu người đọc ngày một tăng lên nhưng lượng sách thì không tăng mà còn giảm đi. Chẳng hạn như tủ sách cô Đặng Thị Chuồi. Ra đời năm 2005, sau ba năm hoạt động số lượng sách không tăng lên mà còn giảm xuống và buộc phải đóng cửa.

Cô Việt, quản lý thư viện Nguyễn Chí Thanh, thị trấn Sịa, cho biết: “Hiện thư viện có 12.000 bản sách nhưng số lượng và nhu cầu các em đến tìm đọc ngày một tăng. Với chừng đó vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của các em. Dù hằng năm tỉnh, huyện cũng đã đầu tư cho thư viện hàng chục triệu đồng”.

Thiết nghĩ, tủ sách, thư viện ở những làng quê là một mô hình cần được quan tâm và đầu tư, nhân rộng hơn nữa. Vì chính những tủ sách, những thư viện bé nhỏ đó là kho kiến thức vô giá để chắp cánh cho những ước mơ.

ĐẶNG TÀI - ĐÌNH THỨC (BC K30, ĐH KH Huế)